ELEMENTY MECHANIZMU PRZEMOCY DOMOWEJ:

 

  1. CYKLE PRZEMOCY
  2. SYNDROM WYUCZONEJ BEZRADNOŚCI
  3. ZJAWISKO „PRANIA MÓZGU”
  4. ZESPÓŁ STRESU POURAZOWEGO
  5. PROCES WIKTYMIZACJI
  6. MECHANIZM PSYCHOLOGICZNEJ PUŁAPKI

 

 1. CYKLE PRZEMOCY

Jest to bardzo specyficzny cykl przemocy, który składa się z trzech powtarzających się faz:

 

I. FAZA NARASTANIA NAPIĘCIA –  Stopniowy wzrost napięcia i agresywności sprawcy.
W tej fazie partner jest napięty i stale poirytowany. Każdy drobiazg wywołuje u niego złość, często robi awanturę, zaczyna więcej pić, przyjmować narkotyki lub inne substancje zmieniające świadomość. Może poniżać partnerkę, poprawiając swoje samopoczucie. Prowokuje kłótnie i staje się coraz bardziej niebezpieczny. Sprawia wrażenie, że nie panuje nad swoim gniewem. Partnerka stara się jakoś opanować sytuację np. uspakaja go, spełnia wszystkie zachcianki, wywiązuje się ze wszystkich obowiązków. Zdarza się, że często przeprasza wzburzonego partnera. Ciągle zastanawia się nad tym, co może zrobić, aby poprawić mu humor, uczynić go szczęśliwym i powstrzymać go przed wyrządzeniem krzywdy. Niektóre panie w tej fazie mają różne dolegliwości fizyczne np. bóle żołądka, głowy, bezsenność czy utratę apetytu. Stają się też niespokojne i pobudliwe nerwowo. Jest to wynik narastania napięcia, które po pewnym czasie staje się nie do zniesienia. Może zdarzyć się tak, że to partnerka w końcu wywołuje awanturę, żeby "mieć to już za sobą".

 

II. FAZA GWAŁTOWNEJ PRZEMOCY Partner staje się gwałtowny. Wręcz wpada w szał i wyładowuje się. Eksplozję wywołuje najczęściej jakiś drobiazg. Skutki użytej gwałtownej przemocy mogą być różne nawet zagrażające zdrowiu i życiu osoby doznającej przemocy domowej. Zazwyczaj, niezależnie od tego jak bardzo osoba krzywdzona się stara, wściekłość partnera narasta coraz bardziej. Ona czuje się bezradna, ponieważ ani przekonywanie osoby stosującej przemoc, ani bycie miłą, ani unikanie, czy bierne poddawanie się mu nie pomaga i nie łagodzi jego gniewu. Po zakończeniu wybuchu przemocy, kobieta jest w stanie szoku, nie może uwierzyć, że to się naprawdę stało. Osoba doznająca przemocy domowej odczuwa przerażenie, wstyd, jest oszołomiona. Skutkiem tego jest apatia, utrata ochoty do życia, odczuwanie złości i bezradności.

 

III. FAZA MIESIĄCA MIODOWEGO – Kiedy osoba stosująca przemoc domową wyładowała już swoją złość i wie, że posunęła się za daleko nagle staje się inną osobą.

 

Co to oznacza? - szczerze żałuje za to, co zrobił, okazuje skruchę i obiecuje, że to się niegdy już nie powtórzy. Dalej – stara się znaleźć jakieś wytłumaczenie dla tego co zrobił i przekonuje, że był to jednorazowy wyjątkowy incydent, który już nigdy się nie zdarzy. Osoba, która skrzywdziła okazuje ciepło i miłość. Staje się znowu podobny to tego, jaki był na początku znajomości. Przynosi kwiaty, prezenty, zachowuje się tak jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Rozmawia z partnerką, dzieli się swoimi przeżyciami, obiecuje, że nigdy już jej nie skrzywdzi. Spędza z nią czas i utrzymuje bardzo satysfakcjonujące kontakty seksualne. Osoba stosująca przemoc jak i ją doznająca zachowują się jak świeżo zakochana para. Osoba, która doznawała przemocy domowej zaczyna wierzyć w to, że partner się zmienił i że przemoc była faktycznie jedynie incydentem. Czuje się kochana, myśli, że jest dla niego ważna i znowu go kocha. Takie życie we dwoje wydaje się jej piękne i pełne nadziei, odczuwa bliskość z partnerem. Niestety ale faza miesiąca miodowego przemija i znowu rozpoczyna się faza narastania napięcia, która zatrzymuje osobę doznająca przemocy domowej w cyklu tej przemocy, ponieważ łatwo pod wpływem III fazy zapomina o koszmarze pozostałych dwóch faz.  Prawdziwe jednak zagrożenie jakie niesie za sobą faza miodowego miesiąca jest związane z tym, że przemoc domowa w następnym cyklu jest zazwyczaj gwałtowniejsza a partner przeprasza coraz rzadziej aż w końcu w ogóle nie przeprasza.

 

2. SYNDROM WYUCZONEJ BEZRADNOŚCI jest to bezradność, która pojawia się w wyniku nabytych doświadczeń. Zwykle osoba doznająca przemocy domowej poszukuje pomocy dla siebie. Często jednak okazuje się, że działania mające ją ochronić, nie skutkują i nie przynoszą oczekiwanych przez nią efektów. Osoba doznająca przemocy domowej nabiera przekonania, że cokolwiek zrobi, to i tak nie zmieni to jej sytuacji. Syndrom ten, przejawia się w biernym znoszeniu przez tę osobę zachowań krzywdzących, pomimo, że czasem ma świadomość, że jego negatywne zachowania są przestępstwem, naruszają prawa osobiste.

 

DO ZABURZEŃ DOCHODZI W POSZCZEGÓLNYCH SFERACH:

 

MOTYWACYJNEJ – brak chęci i motywacji do dalszego działania – bierność, pasywność; zaburzenia polegają na uogólnionym przekonaniu, że ”nikt nie może mi pomóc”. Kiedy osoba doznająca przemocy domowej uwierzy w bezradność, te przekonania będą kładły cień na zrozumienie jej sytuacji.

EMOCJONALNEJ – osoby krzywdzone przestają  wierzyć, że w wyniku własnych zachowań mogą odnieść sukces, niezależnie od tego, czy jest to w ich mocy czy nie; polegają one na przeżywaniu lęku, stanów znacznie obniżonego nastroju, zmęczenia, apatii i depresji.

POZNAWCZEJ polegają na tym, że osoba doznająca przemocy domowej jest bierna i nie podejmuje żadnych działań, aby zmienić swoją sytuację, nawet jak inni mówią jej co mogłaby zrobić. Występują: niska samoocena, słaba koncentracja uwagi, słabe poznawcze możliwości spostrzegania sukcesu oraz swoich zasobów, brak umiejętności szukania alternatywnych rozwiązań.

 

3. ZJAWISKO „PRANIA MÓZGU”- mechanizm polegający na systematycznym, świadomym
i celowym oddziaływaniu na człowieka w celu zmiany jego przekonań, postaw, uczuć, potrzeb. Działanie służące temu, aby osoba doznająca przemocy domowej funkcjonowała zgodnie z życzeniem osoby stosującej przemoc domową. Konsekwencjami "prania mózgu" są między innymi: utrata poczucia własnej wartości oraz podporządkowanie się osobie stosującej przemoc domową. Metody stosowane w zjawisku "prania mózgu" to:

  • IZOLACJA – stopniowe odcinanie osoby doznającej przemocy domowej od kontaktów z innymi ludźmi. Przejawia się krytykowaniem znajomych i rodziny partnera, wyrażaniem niezadowolenia z tego, że partnerka rozmawia przez telefon, kontaktuje się z osobami w pracy. Z czasem osoba krzywdzona pod wpływem tych nacisków, zrywa wszelkie kontakty z rodziną, przyjaciółmi i znajomymi, odchodzi z pracy i jest zupełnie odcięta od zewnętrznych źródeł wsparcia, zdana wyłącznie na osobę stosującą przemoc domową.
  • PONIŻANIE I DEGRADACJA – z chwilą gdy osoba doznająca przemocy domowej przestaje komunikować się z otoczeniem , osoba ją stosująca bombarduje ją fałszywymi informacjami na jej temat, wielokrotnie przypomina o jakimś poniżającym doświadczeniu, poddaje stałej krytyce, często przy innych ludziach, ubliża lub ignoruje.
  • MONOPOLIZACJA UWAGI – polega na tym, że wszystko co robi, myśli i jak się czuje osoba stosująca przemoc domową ma być punktem odniesienia przy podejmowaniu działań przez osobę, kltóra tej przemocy doznaje. Uniemożliwia to jej podjęcie jakichkolwiek działań niezgodnych z zasadą posłuszeństwa, nie będących pod kontrolą osoby stosującej przemoc.
  • GROŹBY I DEMONSTRACJA WSZECHMOCY – osoba, która stosuje przemoc domowa grozi, że pobije ją, wyrządzi krzywdę dzieciom i rodzinie, grozi zabiciem, odebraniem dzieci. Zmusza do zrobienia czegoś, co jest dla niej wstydliwe lub upokarzające a potem grozi, że opowie o tym komuś. Ponieważ osoba stosująca przemoc domową część gróźb spełnia, to osoba jej doznająca nie jest w stanie przewidzieć co stanie się naprawdę. Zmusza ją to do posłuszeństwa wobec żądań osoby stosującej przemoc.
  • SPORADYCZNE OKAZYWANIE POBŁAŻLIWOŚCI – Występujące przemienne kary i nagrody. Czasami osoba stosująca przemoc domową okazuje czułość, kupuje prezenty zaprasza na kolację do restauracji. Na krótki czas staje się pobłażliwy i zapomina o wymaganiach. Daje to złudną nadzieję osobie doznającej przemocy domowej, że może się on zmienić i podobnie jak faza „miodowego miesiąca” zatrzymuje osobę doznającą przemocy domowej w sytuacji przemocy.

 

4. ZESPÓŁ STRESU POURAZOWEGO PTSD – zaburzenia lękowe PTSD występują u ofiar napadów, gwałtów i innych traumatycznych wydarzeń w tym też przemocy domowej. Dotyczą sytuacji w których człowiek jest narażony na utratę zdrowia i życia. Nasilenie PTSD zależy
od intensywności i czasu trwania traumy. Ponadto objawy PTSD są intensywniejsze u osób, które przeszły traumę (gwałt, przemoc domowa), niż u ofiar zjawisk naturalnych (powódź, huragan). Objawami PTSD są między innymi zaburzenia snu, drażliwość, wybuchy gniewu, złości, czujność, natarczywe wspomnienia, koszmary senne.

 

5. PROCES WIKTYMIZACJI każdy "wchodząc" w związek z drugą osobą ma pewne wyobrażenia na temat swojego przyszłego życia, swojego małżeństwa, swojej rodziny. Akt przemocy burzy te wyobrażenia i wizję świata, partnera, siebie. Specjaliści nazywają to mianem burzenia utrwalonych przekonań. Osoba doznająca przemocy domowej czuje rozpacz i ma poczucie krzywdy, często na tym etapie szuka pomocy. Niestety zdarza się, że spotyka się z nieprawidłowymi reakcjami osób, z którymi dzieli się swoimi problemami i od których oczekuje pomocy i wsparcia. Takie zachowanie służb, które przejawia się bagatelizowaniem problemów czy obwinianiem osoby doznającej przemocy domowej nazywamy wtórnym zranieniem.
Pod wpływem takich reakcji otoczenia, powtarzania się aktów przemocy oraz na skutek zmniejszającej się umiejętności radzenia sobie  z urazami, krzywdzona osoba zaczyna przystosowywać się do roli ofiary i przestaje się bronić. Zaczyna myśleć, że bycie osobą doznającą przemocy domowej jest jej nieuchronnym przeznaczeniem do końca życia. Obwinia się i odmawia sobie podstawowych praw ludzkich, przestaje oczekiwać poprawy swojej sytuacji. Traci nadzieję i poczucie godności. W czasie urazu stosuje taktykę przetrwania. Czasem, w ostatnim odruchu desperacji podejmuje zamach na swoje życie lub życie sprawcy.

 

6. MECHANIZM "PSYCHOLOGICZNEJ PUŁAPKI" – osoba doznająca przemocy domowej nie jest w stanie zrezygnować ze związku, w co tak dużo zainwestowała czasu, zapału, energii. Budzi zdziwienie fakt, że ona trwa w związku, który przynosi jej cierpienie, w którym jest upokarzana i nie respektuje się jej praw. Ciągle żyje nadzieją, że będzie lepiej. Dlatego też inwestuje w ten związek. Obwiniając siebie za całe zło, wierzy, że jeśli bardziej się postara, to będzie lepiej. Ma poczucie, że zleży to właśnie od niej. Im więcej się stara i wkłada w to działanie więcej energii, tym trudniej jej zrezygnować.

 

P A M I Ę T A J !!!

BEZ POMOCY Z ZEWNĄTRZ TRUDNO JEST WYRWAĆ SIĘ Z KRĘGU

PRZEMOCY DOMOWEJ !!!

 

NIC Z TEGO CO ZROBIŁA OSOBA DOZNAJĄCA PRZEMOCY DOMOWEJ, ŻADNE OKOLICZNOŚCI, NIE MOGĄ USPRAWIEDLIWIĆ PRZEMOCY CZY ZDJĄĆ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA NIĄ Z OSOBY STOSUJĄCEJ PRZEMOC DOMOWĄ !!!

PRZEMOC JEST PRZESTĘPSTWEM !!!